🐭 Wamiru Munde Irun
Yepe wamiru, uxipia uiku taipara kwara rupi, umaan irituyasu-wara asui simireku taupirari yepe pupekatawa. Kuten umaite mbausawa nungara aikwe maan mimi. Mairamen uwasemu nyaan mae yepe munde uyumusikie. Uyana irituya renunde umbeu uiku panye:
– Aikwe yepe munde uka pupe, yepe munda uka pupe!
Sapukaya unyeen:
– Diskupa, porowamiru. Ixe axipi’akwau yawa iwasusawasu inde arama, ma yawa ayunte ti umuapatuka ixe, ti uinkomodi ixe.
Wamiru uso kore ‘piri asui unyeen:
– Aikwe yepe munde uka pupe, yepe munde!
– Diskupa, porowamiru – kore uyeen – ma ixe ti amuru amunyan maan, ayunte ayunbuesa. E yumupituu, se ayunbue’sawaita taumumandu’ari kuri ixe.
Aramen wamiru uso tapirusu ‘piri. Ae unyeen:
– Maan, porowamiru? Yepe munde? Yawa i aywaete ixe arama? Ixe ti ayuika!
Aramen wamiru ui’wiri suka kiti, sasi’ara asui suri’ima, usuanti supe irituyasu-wara munde. Nyaan pituna tausenu-ana yepe tiapu, munde uinbia uiku i ximiara yawe. irituyasu-wara simireku uyana-ana piri umaan maan taa munde uibia-ana. Unasawa upe, ae ti umaan-ana munde uibia-ana yepe buya supiarapura suaia. Aramen buya upikari-ana kunyan…
Aramenyuntu irituyasu-wara uraso simireku pusanungaruka kiti. Ae ui’wiri sakwa rete. Panyen yepe ukwau piri uyupui awa sakwa, nyuntu sapukaya kainbe. Irituyasu-wara upisika i kise asui uso upiamu purainga ai’kwewa. Nyaanse kunyan i maisi ukuntinuari-wera, apixaraeta asui ruakiwaraeta tauwisitari ae. Piri uyupui an-ita, irituyasu-wara uyuka kore. Kuyan ti umupusanga asui umanun. Mira seta uyuri yuytimasawa kiti. Aramn irituyasu-wara umuapi tapirusu piri uyupui panyen nyaan ‘miraeta.
Amunkuri inde resenu awa umupiratan uiku yepe iwasusawa asui ti reruyari iwasusawa inde resewara, e remanduari, mairame aikwe yepe munde uka pupe, yawa i aywaete kwa opain irituya arama. Awa iwasusawa panyen iwasusawa.
A Ratoeira
Um rato, olhando pelo buraco na parede, vê o fazendeiro e sua esposa abrindo um pacote. Pensou logo no tipo de comida que poderia haver ali. Ao descobrir que era uma ratoeira ficou aterrorizado. Correu ao pátio da fazenda advertindo a todos:
– Há uma ratoeira na casa, uma ratoeira na casa!
A galinha, disse:
– Desculpe-me Sr. Rato, eu entendo que isso seja um grande problema para o senhor, mas não me prejudica em nada, não me incomoda.
O rato foi até o porco e lhe disse:
– Há uma ratoeira na casa, uma ratoeira!
– Desculpe-me Sr. Rato, disse o porco, mas não há nada que eu possa fazer, a não ser rezar. Fique tranquilo que o senhor será lembrado nas minhas preces.
O rato dirigiu-se então à vaca. Ela lhe disse:
– O que Sr. Rato? Uma ratoeira? Por acaso estou em perigo? Acho que não!
Então o rato voltou para a casa, cabisbaixo e abatido, para encarar a ratoeira do fazendeiro. Naquela noite ouviu-se um barulho, como o de uma ratoeira pegando sua vítima. A mulher do fazendeiro correu para ver o que havia pego. No escuro, ela não viu que a ratoeira havia pego a cauda de uma cobra venenosa. E a cobra picou a mulher…
O fazendeiro a levou imediatamente ao hospital. Ela voltou com febre. Todo mundo sabe que para alimentar alguém com febre, nada melhor que uma canja de galinha. O fazendeiro pegou seu cutelo e foi providenciar o ingrediente principal. Como a doença da mulher continuava, os amigos e vizinhos vieram visitá-la. Para alimentá-los, o fazendeiro matou o porco. A mulher não melhorou e acabou morrendo. Muita gente veio para o funeral. O fazendeiro então sacrificou a vaca, para alimentar todo aquele povo.
Na próxima vez que você ouvir dizer que alguém está diante de um problema e acreditar que o problema não lhe diz respeito, lembre-se que, quando há uma ratoeira na casa, toda a fazenda corre risco. O problema de um é problema de todos.